Bu felaketten kaçış yok!
Bilim insanları küresel ısınmanın etkisiyle eriyen buzullar ve buz tabakalarının kansere neden olan hapsolmuş organik kirleticileri yeniden havaya ve okyanuslara yaydığını açıkladı.
Dayanıklı kimyasallar, gıda zincirine karışıyor ve insanların vücutlarına yerleşerek tümörlere, kalp hastalıklarına ve kısırlığa yol açıyor. Uyarı, iklim değişikliği ve kalıcı organik kirleticiler olarak adlandırılan insan eliyle üretilen bir toksin sınıfı arasındaki ilişkiye dair yeni bir uluslararası çalışmada yer alıyor.
Tamamı gelecek ay yayımlanacak rapor, yükselen sıcaklıkların ve daha radikal hava olaylarının dünyanın dört bir yanında insanların kirleticilere maruz kalma oranını da artırdığını ortaya koyuyor.
Bilim insanları, POPlar olarak adlandırılan Kalıcı Organik Kirleticiler konusunda kaygılı, zira bunlar yıllardır doğada ve insan vücuduna yerleşiyor.
Böcek zehiri DDT ve elektrikli mallarda kullanılan PCBler (Poliklorlu bifeniller) gibi kimyasallar içeriyorlar. Raporu Birleşmiş Milletler’in Cancun’daki İklim Konferansı’nda sunan Birleşmiş Milletler Çevre Programı’ndan Donald Cooper, eriyen buzulların ve buz tabakalarının, yıllar önce havada ve denizlerde sıkışmış kalıcı organik kirleticiler yaydıklarını kaydetti.
Bu yıl Pakistan’ı sular altında bırakan seller gibi radikal hava olaylarının, stoklanmış kirleticileri yaydığını belirtiyor. Daha yüksek sıcaklıkların sıtmanın yayılmasını artırmasının muhtemel olduğu kaydedilirken, bunun da DDT gibi insanlara zararlı sprey böcek ilaçlarının kullanımını artıracağı belirtiliyor.
SINIR TANIMIYOR, TEHKİLE HER YERDE
Cooper, “Çok az miktarlarda kalıcı organik kirleticiler, gıda zincirine karışıyor, ama gıda zincirinde çok daha yüksek düzeylerde birikiyor. Gıda zincirinin sonunda biz varız ve onları anne sütünde ve kanda buluyoruz. Bu dünyanın her yeri için sorun, (kalıcı organik kirleticiler) ülke sınırları tanımıyorlar. Binlerce kilometre yol katediyorlar ve toplanmaya devam ediyorlar. Geçmişte kirleticiler uzun mesafeler katettti ve buzullarda ve buz tabakalarında sıkıştılar. Fakat buz erimeye başlayınca ya da sıcaklıklar yükselince, yeniden denizlere ve atmosfere yayıldılar. Kenya’da ya da İngiltere’de yaşıyor olmanız farketmez. Gıda dünyanın her yerine gidiyor” diyor.
Birleşmiş Milletler araştırması, anne sürü ve kandaki kalıcı organik kirleticilerin seviyelerinin dünyanın dört bir yanında arttığını ortaya koyuyor. Poliklorlu bifeniller (PCBler), her biri altı karbon atomu içeren iki benzen halkasından oluşan bir molekül olan bifenile bağlı 1 ile 10 klor atomundan oluşan organik bileşiklerdir.
PCBler, araştırmaların bu kimyasalların cinsel hormonları taklit ettiğini ve kanser ile kısırlıkla ilgisinin olduğunu ortaya çıkarmasının andından yasaklandı. PCBler eskinden elektrikle çalışan ürünlerde kullanılıyordu.
Araştırma ayrıca insanların çiftçilikte kullanılması yasaklanan, ancak böcekler tarafından yayılan hastalıkları kontrol altına almak için kullanılmasına izin verilen böcek ilacı DDT’ye daha fazla maruz kalması konusunda da kaygılı. Bilim insanları, yakıtların yanmasıyla oluşan havadaki kirleticiler PAHlar (Polisiklik aromatik hidrokarbonlar) konusunda da kaygılı.
Çevre Programı yöneticisi Achim Steiner, tuhaf hava olaylarının, stok halindeki tehlikeli kirleticileri yaydığını belirterek, “Tropikal kasırgaların ve sellerin sıklığının ve şiddetinin artması binlerce metrik ton eski kalıcı organik kirleticinin yayılması tehlikesini artılıyor” diyor. Raporda ayrıca yükselen sıcaklıkların, fokları, balinaları ve kutup ayılarını bu kirleticilere karşı daha savunmasız hale getirdiği belirtiliyor.
