RAID Diskler Nasıl Çalışır ?
RAID için iki açılım mevcuttur.Bunlar
1-Redundant Array of Inexpensive Disks “Ucuz Ardışık Diskler Dizisi”
2-Redundant Array of Independent Disks “diskler arasında veri kopyalama veya paylaşımı için birden fazla sabit diski kullanarak yapılan veri depolama” şeklindedir.
Birden fazla türü mevcuttur. Türlerine sıraladığımızda 1,2,3,4,5,6,10,15 ve 50 olarak sıralanabilir.
Raid 0 ,
Raid 0 sadece performans için üretilmiş teknolojidir.En az 2 disk ile oluşturulur.Raid kart üzerine gelen tüm datalar disk sayısına bölünerek aynı anda hepsine birden yazılır. Örnek olarak elimizde 15.000 rpm bir disk varsa bu diske sadece 15.000 rpm hızı ile yazabilirken 3 adet aynı diskten varsa 45.000 rpm hızında kullanma olanağımız mevcut olur. Güvenliği en alt seviyededir. Disklerden biri göçerse tüm veriyi kaybetmiş oluruz. Kapasiteye bakacak olursak disk sayısının toplamı kadar kapasite elde edilir.
Benim En sevdiğim disk yapısı tabi evimdeki PC de bilgi güvenliği önemli değilse 6 tane 7200 RPM diski Raid 0 taparak kullanmanızı ve 6 X 7200 RPM performansını görmenizi tavsiye ederim okuma ve yazma hızı inanılmaz makina performansını siz düşünün. Yanlız üzerine basa basa söylemeliyimki bu yapıda bir Disk giderse herşey gider. Bu nedenle bu yapıyı oyun bilgisayarınızda kullanmanızı tavsiye ediyorum.
Raid 1 ,
Raid 1’de yapı çok farklıdır.Yine en az 2 disk ile oluşturulan bu yapıda Raid kartına gelen tüm data iki diskede aynı şekilde yazılır.Bu işleme Mirroring’te denilir.Bir disk göçtüğünde diğer disk problem olmamış gibi işlemlere devam eder.Kapasite anlamında da tekdisk kapasitesi elde edilir.
Raid 2 ,
Günümüzde kullanılmayan bir Raid türüdür.En az 14 disk ile yapılır.10 disk datalar için tutulurken kalan 4 disk ECC (error correction control) benzeri Hamming kod’ları tutar.Günümüzde Raid kartları üzerinerinde ECC bulundurdukları için Raid 2 yapısı kullanılmamaktadır.ECC kontrolü olmayan kartlar için geliştirilmiştir.Bu yapı tekdisk tolere eder.Fakat maaliyet açısından da tercih edilmemektedir.14 diskli yapıda toplam kapasitenin %71’i 39’lu diskli yapıda toplam kapasitenin %82’si kullanılır.
Raid 3 ,
Bu yapı en az 3 disk ile oluşturulur.Veriler parite diski hariç tüm disklere dağıtılır.Bu yapıda tekbir parite diski bulunduğu için erişim hızı çok yüksektir.Raid 3 1 diski telafi edebilir.Disklerden biri göçerse veri kaybı yaşanmaz.Aynı zamanda bu yapı “hotspare” teknolojisini destekler.Yani yedek bir diskiniz varsa ve donanımınız bu yapıyı destekliyorsa bozulan diskin yerine yedek disk görevi otomatik olarak devralır.Raid 3’te günümüzde kullanılmayan teknolojidir.
Raid 4
Raid 3 ile neredeyse aynıdır.Aradaki tek fark Raid 4 yapıda veriler disklere sektör sektör yazılır.Her data disklere sıra ile yazıldığı için yazma işlemi sırasında okuma işlemide yapılabilmektedir.Bu sayede bu yapı üzerinde okuma hızı inanılmaz artmaktadır.Doğal olarakta yazma hızı azalıyor.Raid 4 yapıda en az 3 disk ile oluşturulur ve 1 diski tolere eder.Hotspare desteği vardır.
Raid 5
Günümüzde en yagın ve en popüler yapı Raid 5’tir.Enaz 3 disk ile oluşturulur.Parite bilgisi tüm disklere dağıtılır.Yani tüm disklerde hem veri hem parite bilgisi bulunur.Veriler disklere yazılmadan önce Raid kart üzerinde parçalara ayrılır ve parite bilgisi ile birlikte disklere yazılırlar.Raid 5, 2,3,4 gibi tek diski tolere edebilir.
Raid 6
Raid 6 enaz 4 disk ile yapılır.Bu yapıda Raid 5 gibi dağıtılmış pariteler kullanır.Raid 5’ten farkı ise iki ayrı parite diski kullanaması ve 2 diski tolere edebilmesindir.Okuma hızı oldukça iyidir.Ama yazma hızı çift parite tutasından dolayı Raid 5’e göre kötüdür.Raid 6 bu yapıyı destekleyen bir donanım ile yapılabilir.Bu teknoloji HP’de ADG(Advanced Data Guarding) olarak adlandırılır.
Raid 10
Raid nesting denilen bir yapı ile farklı 2 raid 1’ın Raid 0 yapısı altında birleştirilmesi ile oluşturulur.Enaz 4 disk ile oluşturulan bu yapı Performans olarakta yüksek seviyededir.
Raid 15
Raid 15 en az 6 disk ile yapılır.2 raid 5 yapısının Raid 1 ile birleştirilmesi ile elde edilir.En güvenli yapıdır.Yüksek güvenli dataların saklanmasında kullanılır.
Raid 50
En az 6 adet disk ile oluşturulan bir yapıdır.2 tane Raid 5’in Raid 0 ile birleştirilmesi ile yapılır.Hem performanslı hemde güvenlidir.
Raid 51,
Raid 50 ile çok benzerdir.2 adet Raid1 yapıyı Raid 1 ile birleştirerek üretilir.En güvenli yapıdır.
Raid 60,
En az 8 disk ile elde edilen bu yapı, 2 adet Raid 6 yapıyı Raid 0 yapısı altında birleşritilir.Burada yüksek seviye güvenlik elde edilir.Toplamda 8 disk’in 6 diski tolere edilir.Güvenlik en üst seviyde iken mali anlamda en pahalı yapıdır.
Raid 0+1,
İşte Raid teknolojisinde performans anlamında en üst seviyede bulunan Raid yapısı budur.Disk sayısı ne kadar fazla ise performans o derecede artar. En az 4 disk ile oluşturulabilir. 2 adet Raid 0 yapısını Raid 1 altında toplayarak yapılan bu yapı gelen tüm dataları parçalayıp tüm disklere dağıtarak okuma yazma yaptığından performans olarak hiçbir yapı performans anlamında bu yapının yanına yaklaşamaz.